Mahkeme heyeti, babanın ve evlilik dışı doğan çocuğun babası olup olmadığına karar verir. Evlilik veya tanıma babalığı kurabilir. Babalık davaları babalığın tespiti ile ilgilidir.
Babalığı nasıl ayarlayabilirim?
Öncelikle, babalık davasına konu olan çocuğun annesi tanınmalıdır. Yargıtay’a göre, babalık davası açılmadan önce anne tanınmalıdır. İkinci olarak, çocuğun soybağı başka bir erkekle kurulmamalıdır. Türk Medeni Kanunu’na göre, evli bir kadının kocası dışında bir kişiden hamile kalması halinde, doğan çocuğun kocasına ait olduğu kabul edilir.
Son olarak, bildirim yükümlülüğü yerine getirilmelidir. Babalık davası açan kişi Hazineyi ve Cumhuriyet Savcısını bilgilendirmelidir.
Kimler babalık davası açabilir?
Genel algının aksine, babalık davası çocuğun babası olduğunu iddia eden kişi tarafından açılamaz. Tanıma, çocuğun babası olduğunu iddia eden kişi tarafından, koşulları karşılaması halinde kullanılabilir. Bu kişinin yetkili bir merakı olmadığı için, yasa koyucu babalık davası açmasına izin vermeyi kabul edilebilir bulmamıştır. Bu dava anne ve çocuk tarafından açılabilir. Anne ve çocuk birlikte ya da ayrı ayrı babalık davası açabilir. Tek bir davada verilen karar, diğer dava için kalan kararı temsil etmez. Anne veya çocuğun uzlaşması veya feragat etmesi, dava açma haklarını etkilemez. Dava açılmadan önce feragat edilemeyeceğine dikkat edin. Yediemin, dava boyunca çocuğu temsil etmekle yükümlüdür.
Anne, baba olduğu iddia edilen kişi ile babalığın belirlenmesi için babalık davası da açabilir. Anne ayrıca doğumdan kaynaklanan herhangi bir maddi zararı da talep etme hakkına sahip olabilir. Anne bu zararları babalık davasının bir parçası olarak veya bireysel olarak beyan edebilir. TMK Madde 304, talep edilebilecek tazminat türlerini listeler. Doğum masrafları, doğumdan önceki ve sonraki altı haftalık dönem için ikamet masrafları ve olaydan kaynaklanan diğer masraflar talep edilebilir. Bu tazminat, çocuk ölü doğmuş olsa bile talep edilebilir. Bir anne, küçük çocuğuna yardımcı olmak için bakım masraflarını da talep edebilir.
Babalık davaları gençler tarafından açılabilir. Çocuk, baba ile çocuk arasında babalık kurumunun kurulmasını talep edecektir. Çocuk, babanın tarafında farklı bir kişiye söylenirse, çocuk bu babalığın reddedilmesini talep etmelidir. Bu olmadan babalık davası açılamaz. Babalık davası, çocuk tarafından bakım iddiasında bulunmak için kullanılabilir. Çocuk reşit olana kadar nafaka almaya devam edecektir. Nafaka hakkındaki makalemiz daha fazla bilgi içermektedir.
Dava, baba olduğu iddia edilen kişiye veya bu kişi ölmüşse baba olduğu iddia edilen kişinin mirasçılarına karşı açılabilir. Vefat eden kişinin mirasçısı yoksa miras devlete geçecektir. Bu durumda devlete karşı babalık davası açılabilir.
Babalık Davası DNA Testi
Babalık vakalarında, DNA testi her olayın beyanını göstermek için standart bir teknik haline gelmiştir. Bu kontrolü kullanarak, incelenen kişinin bir çocuğun babası olup olmadığına aşırı hassasiyetle karar verebilirsiniz. DNA değerlendirmeleri, her bir karar ve olay tarafından sipariş edilebilir. DNA değerlendirmeleri, karar için hazırlanan profesyonel çalışmalardır. Kararın raporu gözlemlemesi gerekmez. Bununla birlikte, babalık iradesinin teknik ve uzmanlık bilgisi gerektirdiği ve DNA değerlendirmelerinin sonuçlarının çok kesin olduğu yaygın olarak kabul edilmektedir. Karar, bu değerlendirmelerin sonuçlarının aksine karar veremez. Profesyonel çalışmalar genellikle hakimler üzerinde bağlayıcı olmasa da, bilimsel olarak temelli ve son derece doğru bir teknikle bir amaca yönelik karar vermek mantığa uygun olacaktır.
Bir Davada Babalığın Kanıtlanması
Babalık davası açan kişi, baba olduğunu iddia ettiği kişinin babalığını göstermelidir. Babalık davası açan kişi, baba olduğunu iddia ettiği kişinin, yani annenin veya çocuğun babalığını göstermelidir. Bu sıkıntılı senaryoya yardımcı olmak için yasa koyucu karineyi yarattı.
Karineye yanıt olarak, davalı doğumdan sonraki 300 gün içinde anneyle cinsel ilişkiye girmişse, bu babalık için bir temel oluşturabilir. Davacılar bu ilişkiyi göstermek için istedikleri kanıtı kullanabilirler. Davacı yalnızca cinsel aktivitenin gerçekleştiğine dair sağlam bir kanıt sunmalıdır. Doğum kontrol hapı kullanımı veya eksik cinsel aktivite gibi farklı durumlar, genellikle karinenin oluşturulması için bir sorun teşkil etmez. Bu karine her zaman çürütülebilir.
Sanık karineyi sorun etme hakkına sahiptir. Bu durumda yasa koyucu iki seçenek sunmaktadır. Ya çocuğun annenin cinsel ilişkisinden doğmadığını ya da böyle bir ilişkinin var olmadığını göstermek mümkündür. Bir diğer teknik ise, başka bir erkeğin baba olma ihtimalinin daha yüksek olduğunu göstermektir.
Davalı veya davacı, davalarını göstermek için bilimsel stratejiler de kullanabilir. Babalık davaları da resen araştırma ilkesinin kapsamına girer. Olaylar talep etmemiş olsa bile, karar babalığın tespiti için kan ve doku örnekleri alınmasına karar verebilir. Olaylar ve üçüncü kişiler, analiz zararlı olana kadar bu karara itiraz edemezler. Davalı rıza göstermeyi reddederse ve uyuşmazlığın çözümü için çok önemliyse, karar örneği arabayla alabilir.
Babalık Davasında Zamanaşımı
Babalık davaları doğumdan önce veya sonra açılabilir. Babalık davası, çocuğun doğumundan itibaren bir yıl içinde anne tarafından açılmalıdır. Daha önce evli olan bir anneden doğan bir çocuğun robotik olarak evlilik sırasında doğduğu düşünülür. Daha sonra bu adama bağlanır. Babalık davası açmak için, sizinle karşı taraftaki erkek arasındaki babalık ilişkisini ortadan kaldırmak gerekir. Eğer babalık ilişkisi varsa, bir yıllık süre işlemeye başlar. Kanun koyucu, zamanaşımını haklı kılan sebepler varsa, bu sebeplerin ortadan kalktığı tarihten itibaren bir ay içinde davanın açılması gerektiğini söylemiştir. Türk Medeni Kanunu’nda düzenlenen bu süreler hak düşürücü sürelerdir. Dolayısıyla bu sürelerden sonra babalık davası açılması mümkün değildir.
Yargıtay, çocuğun bir davayı kaydetmesi durumunda muhtemelen zaman kısıtlaması olmayacağını kabul etmiştir.
Babalık Davası Sorumluluğu ve Yetkili Mahkeme Salonu
Ev mahkemesi, babalık davalarına bakan mahkemedir. Davanın açılacağı yerin yakınında ev mahkemesi diye bir şey yoksa, dava ilk fırsatta hukuk mahkemesinde açılabilir.
Babalık davalarından sorumlu mahkeme, dava sırasında ülke içinde ikamet eden olay veya doğum sırasında anne veya baba üzerinde yargı yetkisine sahip olan mahkemedir.
Olayların Türkiye’de ikametgahı yoksa, Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu dava yerini belirleyecektir. Babalık davasının yurtdışında açılması gerekmiyorsa veya açılamıyorsa, mevzuata göre, Türkiye’deki yetkili mahkeme, kişinin ikamet ettiği yerdeki mahkeme, yoksa son ikamet yerindeki mahkemedir.
İlişkili Yargıtay Kararları
Belirleme 1
Hukuk Muhakemeleri Kanunu, Türk Medeni Kanunu’nun 284. maddesinde öngörülen durumlar ne olursa olsun, kamu güvenliği ile doğrudan ilişkili olabilecek babalığın reddi davalarında geçerli olacaktır. Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 292/1 maddesi uyarınca, uyuşmazlığın çözümü için zorunlu olması, bilimsel dayanağının bulunması ve sağlık yönünden bir tehlike oluşturmaması koşuluyla, soybağının tespiti için doku veya kan alınmasına herkesin rıza göstermesi gerektiği, bu yükümlülüğün yerine getirilmemesi halinde kararın zorla inceleme yapılmasına hükmedebileceği, bu nedenle soybağının reddi davasında mahkeme heyetinin DNA incelemesi yapması gerektiği belirtilmektedir. Yargıtay Sekizinci Hukuk Dairesi, 2017/16239 E., 2019/5995K.
Belirleme 2
Dava yukarıdaki açıklamalar doğrultusunda değerlendirildiğinde, Anayasa Mahkemesi’nin Türk Medeni Kanunu’nun 301/4. maddesine ilişkin iptal kararı yürürlükte olduğundan, çocuk tarafından açılan babalık davasının zamanaşımı süresi dolmuştur.
Davanın Hazine’ye ihbar edilmesinden sonra, mahkeme heyeti davanın haklılığını incelemiş ve olayların kanıtlarını toplamıştır. Madde 301/3 uyarınca, dava Hazine’ye ve Cumhuriyet Savcılığı’na bildirildikten sonra, mahkeme heyeti davanın esasına girmeli, olayların delillerini toplamalı, DNA testi yapmalı ve buna göre karar vermelidir. Bu hususlar dikkate alınmadan “zamanaşımı süresinin dolduğu” gerekçesiyle davanın reddine karar verilmesi hatalı olmuştur. Yargıtay 8. Hukuk Dairesi 2019/5721 Okay.
