GEÇİT HAKKI NEDİR?

Yöntem hakkı, kamuya açık bir cadde ile bağlantısı olmayan veya yeterince bağlantılı olmayan bir mülkün sahibine izin vermek için başka bir mülk üzerinde kurulan gerçekbirmülkiyet hakkıdır.Roma Düzenlemesi, yetkili bir yöntem hakkının ortaya çıkışıyla ilgili olabilir. Roma Devleti düzenli ve yol odaklı bir yapı oluşturmaya çalışmış, ancak artan nüfus ve sofistike sosyal yapı, yollarla bağlantılı olmayan binaların oluşmasına yol açmıştır. Olaylar, mahalle mevzuatı içinde bu durumun ortadan kaldırılmasına uyabilir veya mahkeme heyeti bunu kamu düzeni için bir gereklilik olarak dayatabilir. İsviçre Mevzuatı, Türk Mevzuatı gibi, talebe göre en iyi girişi düzenler.

Aşağıda, en iyi yöntemle ilgili sürekli sorulan bazı soruların çözümleri yer almaktadır.

Yöntem hakkı nedir?

Mal sahibinin mülkünü kullanma hakkını kısıtlayan ve mal sahibine bu kısıtlamadan en iyi şekilde yararlanma hakkı sağlayan bu haklar, kısıtlanmış fiili haklar olarak adlandırılır. Kısıtlı fiili hak bir geçiş hakkıdır. Mal sahibinin taşınmaz malını ihtiyaç duyduğu şekilde kullanma hakkını sınırlar ve mal sahibine bu sınırlamadan en iyi şekilde yararlanma olanağı sağlar. İrtifak hakkı bir geçiş hakkıdır. Sınırlı ayni hakların bir diğer alt başlığı olan intifa hakkı kadar geniş değildir. Geçit hakkı irtifakı (taşınmaz irtifakları arasında yer alır), irtifak hakkı sahibine taşınmazın sınırlı kullanımını sağlar.

Uygun bir yöntem oluşturmanın stratejileri nelerdir?

Genellikle, uygun bir yöntem her zaman sözleşme ile kurulabilir. Araziyi tescil ettirmek için olaylar arasındaki sözleşmede zorunlu bir yöntem uygunluğu oluşturulabilir. Mevzuata göre, en iyi yöntem irtifakı sadece isteyen mal sahibine verilmez. Bu haktan yararlanmak isteyen malik, irtifak hakkının verilmesini talep etme hakkına sahiptir. En iyinin kurumundan emin olabilmek için, isteyen durum, irtifak talep edilen taşınmazın maliki ile bir anlaşmaya varabilir. Yükümlü malik, en iyi yöntemin mevcut olmadığına inanırsa ve buna razı olmazsa, bu bir mahkeme kararı ile belirlenebilir. Bu, yenilikle sonuçlanabilecek haklar arasındadır. En iyi giriş için kullanılacak mülkün sahibi, taşınmaz malın ev sahiplerinin talebi üzerine harekete geçmekle yükümlüdür.

Bir sözleşme giriş hakkını nasıl kurar?

Tapuda mal sahibi olarak görünen sorumlu mal sahibi ile en iyiye sahip olan mal sahibi arasında rızaya dayalı bir giriş hakkı sözleşmesi yapılır. Olaylar arasında rızaya dayalı bir giriş hakkı tespit etmek için yapılan sözleşme, bir tasarruf işlemi değil, bir borç ilişkisidir. Farklı bir ifadeyle, yükümlü taşınmaz maliki, yasal olarak en iyinin tapuya tescili için talepte bulunmakla yükümlüdür. Uygun malik taşınmaz malikleri, alternatif olarak, yöntemin en iyisini elde etmek için yasal olarak uygun değeri ödemekle yükümlüdür. Bu uygunluğun gerçek bir uygunluk olmasını sağlamak için tapu siciline tescil edilmesi gerekir. Tapu sicili, mal sahibinin yazılı talebi üzerine en iyiyi kaydeder. Yöntemin uygunluğu, her biri tapu siciline ve yükümlü taşınmazın lehtar taşınmazına kaydedilir.

En iyi yöntemin bedeli nasıl hesaplanır?

Olaylar anlaşabilirse, sözleşmede kararlaştırılan değer esas alınır. Yükümlü taşınmazın ve lehtar taşınmazın malikleri bir değer üzerinde anlaşamazlarsa veya bir yöntemin uygunluğu konusunda anlaşamazlarsa, mahkeme tarafından atanan bilgi sahibi ilgili ücreti hesaplayacaktır. Mahkeme heyeti hesaplanan değeri kabul ederse, bu değer tahsil edilir.

Usul Hakkı Tapu Siciline kaydedilmezse ne olur?

Sözleşmeden sonra bile, en iyi yöntem için kullanılacak mülkün sahibinin en iyiyi tapu siciline kaydettirmemesi mümkündür. Geçit isteyen taşınmaz malın sahibi, mahkeme heyetinden en iyiyi öğrenmesini isteyebilir.

Geçit Hakkı Davası süreci nasıl işler?

Olayların, taşınmaz mülkün geçit için kullanılması ihtiyacı konusunda anlaşamaması mümkündür. Ayrıca, kullanım için ödenecek değer konusunda da anlaşamayabilirler. Alternatif olarak, bir taşınmazın sahibi en iyisini kaydettirmeyebilir. Bu gibi durumlarda, isteyen mal sahibi mahkemeden anlaşmazlığı çözmesini ve bir dava açarak uygun bir yöntem belirlemesini isteyebilir. Dava konusu taşınmazın maliki, sağlam bir sözleşmenin kurulmasına rağmen en iyi yöntemin tescilinden kaçınırsa, mahkeme heyeti sözleşmenin geçerliliğini inceleyecektir. Taşınmaz malikinin sözleşme yapmak istememesi halinde, mahkeme heyeti, geçit hakkı doğuran bir senaryonun mevcut olup olmadığını inceleyecektir.

Geçit Hakkı Davasının İçeriği Nedir?

Dava dilekçesi, geçit hakkı tesis edilmek istenen taşınmazın bulunduğu yerdeki Asliye Hukuk Mahkemesi’ne sunulur. Dava dilekçesinde yer alan olayların kimlikleri ile birlikte, yararlanılmak istenen taşınmazın bir sokağa bağlı olmadığı veya sokağa ulaşmak için dava konusu taşınmazın yanından geçilmesinin zorunlu olduğu belirtilir. Dava dilekçesi, en iyi yöntemin belirlenmesi talebi ile sona erer.

Zamanaşımı Yoluyla Mecburi Dava Hakkı Elde Edilebilir mi?

En iyi halin tesis edilebilmesi için, en iyi hali vermekle yükümlü olan taşınmazın tapuda tescil edilmiş olması gerekir. Bununla birlikte, bu hükümler irtifakın yetkili niteliğine uygun değildir. İrtifak hakkının kimlikte veya tescilli taşınmaz üzerinde kurulmamasının bir sonucu olarak, kazandırıcı zamanaşımı hükümlerinin kullanılması mümkün değildir.

Zorunlu yöntem hakkının sona ermesine ilişkin açıklamalar nelerdir?

En iyi yöntemin sona ermesi için birçok neden vardır:

• • Taşınır bir taşınmazın maliki, karşı tarafın rızası olmadan tek taraflı olarak tapu sicilinden irtifak hakkının iptalini talep edebilir.
  • Taşınmaz malın tahrip olması durumunda, en iyi zilyetlik ve en iyi irtifak hakkı sona erer. Bir sel, toprak kayması veya ilgili bir olaydan sonra bir unsur kullanılabilir durumda kalırsa, bu yarı üzerindeki en iyi geçiş devam edecektir.
  • Tek bir kişinin mülkiyetinde olan ve bir merakla yüklenen taşınmaz malın sahibi bu haktan feragat etmeyi talep edebilir.
  • Geçit hakkı, yüklenen veya yararlanılan taşınmazın kamulaştırılması ve bedelinin idare tarafından ödenmesi durumunda bile sona erecektir.

Yargıtay’ın Geçiş Hakkına İlişkin Kararları

“Bu tür davalar, ulusumuzun arazi grubunun sağlam olmaması ve her mülk için yol ihtiyacının karşılanmaması nedeniyle açılmaktadır. Bir yöntem hakkı vererek, mal sahibi mülkünün ana caddeye sabit bir bağlantısı olduğundan emin olabilir. Bu, özellikle asfalt yollara bağlı olmayan veya asfalt yollarda ihtiyaçlarını karşılayamayan mülkler için gereklidir. Hem uygulamada hem de doktrinde, “yöntemin mutlak uygunluğu” ve “yokluğu” bazen birincil senaryoyu açıklamak için kullanılır. İkincisi “göreceli yöntem uygunluğu” veya sadece “yetersizlik” olarak bilinir.
Uzmanlar, çoğunlukla hedef standartlara dayalı olarak en iyi yöntem için ödeme yapmakla yükümlü olan bir mülk sahibine ödenecek miktara karar vermelidir. Ayrıca gerçek mülkün karakterini de göz önünde bulundurmaları gerekir. Miktar, yargı kararından önce ödenmelidir. Karar tarihi ile hüküm tarihi arasında bir süre geçtikten sonra bir taşınmazın değeri önemli ölçüde değişebilir. Ya da değer belirlendikten sonra alanda değişiklikler olmuş olabilir. Bu gibi durumlarda, mağduriyeti ve karşı tarafın suistimalini önlemek amacıyla, karar tarihine yakın bir tarihte değer tespiti yapılması bile gerekli olabilir . Yargıtay Yedinci Hukuk Dairesi 2021/2757K.

Türk Medeni Kanunu’nun 747/2. maddesine göre, yola terk talebi, taşınmazın ve sokağın durumuna göre en uygun komşuya, bu mümkün olmadığı takdirde en az zarar görecek komşuya yöneltilmelidir .Yöntem hakkı,taşınmaz malın zilyetliğinisınırlayanbir irtifak hakkı dırveözünü komşu mevzuattan alır.Yöntemin en iyisini bulurken yerel mevzuat fikirlerini dikkate almak saflıktır. “Yöntemin en iyisine duyulan ihtiyacın gerekçesi, taşınmazın niteliği ve bu ihtiyacın nasıl karşılanacağı, davacının öznel ihtiyaçlarına göre değil, amaç fikirlerine göre belirlenmelidir.Taşınmaz mülkiyetinin sınırlandırılmasında temel bir ilke olan fedakârlığın denkleştirilmesi ilkesi göz ardı edilmemelidir.” (Yargıtay Yedinci Hukuk Dairesi 201/2911 E. 201/2555 Okay.