İddet aralığı ya da yasalarda tanımlandığı şekliyle hazır olma aralığı, bir kızın evliliğin sona ermesinden sonra yepyeni bir ilişkiye girmeden önce beklemesi gereken aralıktır. İddet süresine uyulmaması evliliği engeller. Bir bayan bu süre dolmadan veya belirli istisnalar yerine getirilmeden yeniden evlenemez. Bu hazırlığın amacı, kadının önceki kocasından hamile olup olmadığını öğrenmek ve evlilikleri önlemektir. Bu yazımızda iddet süresi ve iddet ile ilgili konular üzerinde duracağız. Makalede yer almayan bir konu hakkındaki sorularınızı arka taraftaki tartışma panomuzu doldurarak sorabilirsiniz.
İddet Nedir?
“İddet aralığı” zaman dilimi kesinlikle yanlış bir isimlendirmedir. İddet ifadesi bir zaman dilimi anlamına gelebilir. Hazır aralığın iddet veya iddah’tan daha büyük bir zaman dilimi olduğu açıktır. Bu yanlış kullanım, birçok basit halk arasında daha yaygındır ve bir klişe haline gelmiştir. Bundan sonra, bu yanlış kullanımdan yararlanmaya devam edeceğiz.
İddet Aralığı Nedir?
Türk mevzuatında kız çocukları için iddet müddeti Türk Medeni Kanunu’nun 132. Maddesinde belirtilmiştir. Bu düzenleme, bir kızın evliliğinin sona ermesi için 300 gün geçmedikçe yeniden evlenemeyeceğini belirtir. Bir bebek doğduğunda, 300 gün bekleme zorunluluğu olmaksızın hazır olma süresi sona erer. Bu ölü doğum ya da düşük olarak kabul edilir. Mahkemenin kadının hamile olmadığına karar vermesi ya da boşanan eşlerin yeniden evlenmesi durumunda iddet süresi kaldırılabilir.
İddet Aralığı Nasıl Hesaplanır?
Yardımcı program için hazır aralığın 300 takvim günü olduğundan bahsettik. Hazır aralık neden 300 gündür? Bu kısıtlama, hamile kalmak için harcanabilecek en fazla süreye dayanır. Aralık ne zaman işlemeye başlar? Bu sorgunun yanıtı duruma göre belirlenir. Eğer tek bir cevap arıyorsak, o zaman bunu nihai sonlandırma tarihi olarak adlandıracağız.
Bu gibi durumlarda boşanma, evliliğin iptali veya ölüm de söz konusu olabilir. Türk Medeni Kanunu’nda gaip olduğu iddia edilen eşe ne yapılacağı belirtilmemiştir. Evlilik birliği hem ölümle hem de mahkeme kararıyla sonlandırılabilir. Hesaplamalar da farklılık gösterebilir. Bunları iki gruba ayıracağız:
1) Kocası vefat eden bir bayanın iddet süresi nasıl hesaplanır?
Ölüm özel bir durumdur ve kesinleşmesi için herhangi bir tarih belirlenmemiştir. İddet, tarih ve saat tıbben tespit edildiği andan itibaren başlar. Karine ölüm ile aynıdır. Kocası ölen ve karine sonucu nüfus kütüğüne kaydedilen bir bayan için hazır olma süresi karine tarihinden itibaren başlar.
Gaiplik durumunda ise durum biraz daha farklıdır. Ölüm veya ölümün gerçekleştiği varsayımının aksine, bu durumda düğün anında bitmez. Kızın bir talepte bulunması ve kararın düğünü feshetmeye karar vermesi gerekir. Süre, fesih kararının verildiği tarihte işlemeye başlar. Zamanaşımı süresi burada çok yardımcı olmamalıdır, çünkü bir devamsızlık kararını başarmak için gereken süre uzundur.
Boşanmış bayanlar için iddet süresi nasıl hesaplanır?
300 günlük iddet süresinin başlaması için mahkemenin evliliği sona erdiren kararının kesinleşmiş olması gerekir. Boşanma, evliliğin butlanı ve iptali olası durumlardır. Mahkeme heyeti kararını nasıl kesinleştirecek? Burada iki potansiyel sonuç vardır. Birincisi, taraflar yerel mahkemenin kararına karşı dava açma haklarından feragat etmiş olabilirler ya da belirtilen süre içinde mahkemeye başvurmamış olabilirler. Mahkeme heyetinin kararı, süre kısıtlamasının sona ermesi veya feragat tarihinde son halini alır.
Olayların ikinci bir olasılığı daha vardır: yerel mahkemenin seçimini bir üst mahkemeye taşıyabilirler. Bu durumda, kesinleşme tarihi üst mahkemelerin seçimi ile belirlenecektir. Bu durumda, 300 günlük süre kesinleşme tarihine göre işlemeye başlayacaktır.
Kız çocuklarının iddet süresi ne kadardır?
Bu süre 300 gün olarak belirlenmiştir. Eski Medeni Kanun’a göre bu süre kararın takdirine bağlı olarak kısaltılabiliyordu. Mevcut yasaya göre, kararın belirli durumlarda bu süreyi kısaltma veya uzatma takdiri olmayacaktır. Bir kadının 300 günlük iddeti uzatılamaz veya kısaltılamaz.
Erkeklerin iddet süresi var mı?
Hayır, yoktur. Türk Medeni Kanunu’nda sadece kızlar için iddet süresi belirlenmiştir. Bu hazır olma aralığının erkekler için oluşturulması maddenin ruhuna uygun olmayacaktır. Yasa maddesi, çocuğun soyunu başlangıçta öğrenmek için oluşturulmuştur. Doğurganlık kadınlarla sınırlıdır. Bu nedenle, erkeklerin katı ve hızlı bir iddet aralığına sahip olmayacağı oldukça uygulanabilir.
Bununla birlikte, İddet Aralığının mevzuatımıza girmesi İslam Mevzuatına dayanmaktadır. İslami mevzuata göre, bir kız kocasından ayrılırsa veya kocası ölürse, ancak 4 ay 10 gün sonra yeniden evlenir. İslam Hukuku bu süreyi sadece bayanlar için belirlemiştir. Bununla birlikte, şu anki yasaların aksine, amaç boşanmış bir kızın veya kocası yeni ölmüş bir kızın hemen yeniden evlenmesine izin verilmemesini sağlamaktır. Bu, Türk gelenek ve göreneklerinde eşit olan ve toplum tarafından kutsal sayılan kızlar için ayrımcı ve aşağılayıcı bir durumdur.
Uzmanlık alanındaki gelişmelerle birlikte bu mevzuat uygulanamaz hale gelmiştir. Hamileliğin başlangıcında, çocuğun ebeveynliğine basitçe karar verilebilir. Bunu öğrenmek kolaydır, ancak bir Türk kızını bunun için 10 ay bekletmek veya zaman aralığının kaldırılması için mahkeme sürecine gitmek, hem kadın hem de Türk yargısı için anlamsız bir stres yaratır. Sonuç olarak, bu kızın evlilik haklarının bir süreliğine kısıtlandığını ve ehliyetinin tam olarak kullanılmadığını söyleyeceğiz.
Bu dönem, eşit haklar ilkesinin ve kadın-erkek eşitliğinin altını oymaktadır. Mevzuatımızda yer alan iddet müddetinin kaldırılması gerektiğini düşünmemizin tüm nedenlerine yer verdik.
İddet Süresi Dolmadan Nişanlanmak Mümkün mü?
Türk Mevzuatına göre, iddet süresi dolmadan veya mahkeme kararıyla bu süre kaldırılmadan bir bayanın yeniden evlenmesi yasaktır. Hazır olan süreye uyulmaması, nikahın geçersiz sayılması sonucunu doğurmaz. Bununla birlikte, sözleşme hükümleri uyarınca bir hükümsüzlük anlamına da gelmez. İddet süresi talak için sağlam bir zemin oluşturmamalıdır. Düğünü durdurmaz, ancak yalnızca bir süre için geciktirir. Bu döneme bakılmaması, evliliği süresiz olarak engelleyecektir. Bir kız hazır olma süresi içinde evlenirse, nikah geçersiz sayılmamalıdır. Bu dönemden sonra düğün yine de meşru olacaktır.
Ayrıca, 15. maddenin (c) bendinde iddet süresi evlenme engeli olarak sayılmıştır. Madde 23 uyarınca, evlendirme memuru evlenmek isteyenlerin dosyasında evlenmeye engel bir durum tespit ederse reddetmelidir. Bu durum teyit edilene kadar olaylar evlenemez. Nikah memuru, olayların evlenme talebini reddetmemiş ve töreni gerçekleştirmemiş olsa bile, nikah yine de meşru olacaktır. İzin verilen hazır olma süresine uymadan evlenen bir bayan için son evlilik meşrudur.
İddet Müddetinin Kaldırılması İçin İleri Sürülen Argümanlar Nelerdir?
Ya iddet süresi biter ya da çocuk doğar. Bu her zaman geçerli değildir. Bir istisna, boşanan eşin yeniden evlenme niyetidir. Bir diğer istisna ise, bir sağlık hizmeti sağlayıcısının kadının hamile olduğunu doğrulamasıdır. Bu istisnalar iddet süresini mekanik olarak ortadan kaldırmaz. Kız, hazır olan iddet süresinin kaldırılması için dava açmalıdır. Türk Medeni Kanunu’nun 132. maddesinin 3. fıkrası bunu belirtmektedir.
Evliliği sona eren bir çift yeniden evlenmek isterse, mahkemenin takdir yetkisi yoktur; hazır olma aralığını yükseltmelidir. Bir kız, hazır olma süresi dolmadan önce yeniden evlenmek isterse, hazır olma süresinin kaldırılması için dava açacaktır. Bu dava tıbbi bir belge ile desteklenmelidir. Davanın kesin bir niteliği vardır ve kararın takdir yetkisi yoktur. Deshalb, karar, hamile kalmayacak ve yeniden evlenmesi gereken eşler için hazır olma aralığını yükseltmelidir.
Hazır olma süresinin kaldırılmasında yetkili mahkeme, kadının ikamet ettiği yerdeki mahkemedir. Ev Mahkemesi diye bir şeyin olmadığı yerlerde, bu mahkeme Asliye Hukuk Mahkemesidir.
Uluslararası kızın ulusal mevzuatı hazır olma aralığını açıkça düzenlememişse, bu hüküm uygulanmayacaktır. Kadının ikamet ettiği ülkenin mevzuatında hazır bulunma sürelerine ilişkin özel bir hüküm varsa, bu hüküm uygulanacaktır.
İddet süresinin kaldırılmasının bedeli nedir?
İki tür ücret vardır. İlk olarak, başvuru fiyatı, fiyat avansı vb. üzerinde duracağız. Sonraki nesneler, yani fiyatlar için mahkeme dosyası ödenecektir. Kesin ve hızlı bir miktar sunmak mümkün değildir. Fiyat, birçok bileşene bağlı olarak farklılık gösterebilir. Yaklaşık bir rakam vermek gerekirse, dava masrafları kabaca 500 TL olacaktır.
Hukuk uzmanının ücretleri de dikkate alınmalıdır. Bu tür durumlarda bir avukatın sizi temsil etmesi gerekli değildir. Resmi işlemlerin yapılmamasının ciddi hak kayıplarına yol açabileceğini hatırlatmak isteriz. Sonuç olarak, mahkeme süreci ne olursa olsun, uzman bir avukat tarafından temsil edilmeniz gerekir. Hazır aralıkların kaldırılmasını içeren durumlarda avukatlık ücretleri kesin ve hızlı bir miktarla ifade edilemez. Avukat ile avukat arasındaki fiyat anlaşması buna karar verecektir. Asgari avukatlık ücretleri, avukat ile avukat arasındaki asgari fiyat çizelgesinde belirlenir. Bu, her baro birliği tarafından yıllık olarak basılır. İstanbul Barosu’nun 2021 yılı için tahmini en az 8.000,00 TL’dir.
Denetimli serbestlik süresinin kaldırılması için örnek dilekçe
Bazı durumlarda mahkeme heyeti iddet süresini uzatabilir. Bunun için hanımefendinin süresi içinde yetkili ve ehliyetli mahkeme nezdinde dava açması gerekir. Herkesin haklarını kaybetmemek için uzman bir avukattan tavsiye alması gerektiğini hatırlatmak isteriz. Bu model dilekçe size bir fikir sunmak için hazırlanmıştır. Bu örnek dilekçeyi Phrase veya Pdf formatında edinmek için verilen köprülere tıklayın. Sizin için hazırladığımız örnek dilekçe budur.
İSTANBUL ANADOLU (…) AİLE MAHKEMESİ
SANIK Okay…… A…..
ATTORNEY Av. C…… B…..
SAVUNAN (Karşı Çıkmayan)
KONU Kız çocukları için hazır bulunma aralığının kaldırılmasına yönelik dilekçemiz.
AÇIKLAMALAR
1 – Alışverişçim Okay…… A…… ve eski karısı M…… Y…… Bakırköy Yedinci Asliye Hukuk Mahkemesi’nin 2021/19*5 Esas ve 2021/15*6 Karar sayılı dosyası ile 05/10/2021 tarihinde boşanmışlardır. Boşanma kararı 12/10/2021 tarihinde kesinleşmiş ve nüfusa tescil edilmiştir.
2 – Müşterim Okay …. a ….. yeniden evlenmek istiyor. Hiçbir beklentisi olmayan müşterim, Mahkemeniz tarafından belirlenecek sağlık birimi tarafından bunu gösterebilir. Müşterim yeniden evlenmek istediği için, 300 günlük hazırlık aralığının kaldırılması gerekli hale geldi. Bunun üzerine bu davayı açmamız gerekti.
Yetkili Gerekçe : Türk Medeni Kanunu ve ilgili farklı kanunlar
YASAL DELİLLER Nüfus Kayıt Bilgileri (boşanma kararı, doktor raporu vb.) ve farklı yetkili kanıt formları.
SONUÇ VE TALEP Yukarıda arz ve izah edilen nedenlerle, Türk Medeni Kanunu’nun ilgili maddesi uyarınca kız çocukları için gerekli olan 300 günlük hazır bulunma süresinin kaldırılmasını Sayın Mahkemenizden saygılarımla arz ve talep ederim. 15/12/2021
Davacının Avukatı C……. B……..
